Histamin İçeriği Yüksek Besinler ve Migren İlişkisi
26 Ağustos 2025Migren, hem genetik hem de çevresel faktörlerle ilişkili karmaşık bir nörolojik hastalıktır. Son araştırmalar, histamin metabolizmasının migren patofizyolojisinde rol oynayabileceğini göstermektedir (1). Histamin, damarlarda genişlemeye yol açarak trigeminal sinir sistemini etkiler ve migren atağının başlamasında önemli bir mekanizma oluşturabilir. Histaminin yıkımından sorumlu enzimlerden biri diamine oksidaz (DAO)’dur. DAO düzeyi düşük olduğunda histamin birikir ve migren eşiği düşebilir (2). Klinik çalışmalar, histamin açısından zengin gıdaların bazı bireylerde migren atağını tetiklediğini bildirmiştir; ancak bu durum kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
Migrenle İlişkili Histamin Açısından Zengin Yiyecekler
- Fermente ve olgunlaşmış gıdalar: Eski peynirler, salam, turşu, soya sosu, tütsülenmiş balık
- İşlenmiş et ve konserveler: Sosis, pastırma, füme et, balık konserveleri
- Alkol: Özellikle kırmızı şarap ve bira Çikolata, kakao, kahve, çay
- Bazı sebze ve meyveler: Domates, ıspanak, avokado, sitrus meyveleri, çilek
Bu yiyecekler doğrudan yüksek histamin içerebilir veya histamin salınımını tetikleyebilir (1,3). Migreni olan kişilerde bu gıdaların tüketimiyle atak sıklığı arasında ilişki bildirilmiştir; ancak bireysel farklılıklar çok belirgindir.
Histamin İntoleransı Testi ve Migren Bağlantısı
Histamin intoleransı testi, migren tetikleyici gıdaların belirlenmesinde klinik bir araç olarak kullanılabilir: DAO ve histamin ölçümü: Test, DAO aktivitesi ve plazma histamin düzeyini ölçer. DAO düşükse histamin birikir ve migren atağı riski artar (2).
- Bireysel tetikleyici belirleme: Test sonuçları, beslenme günlüğü ile birlikte değerlendirilerek hangi yiyeceklerin migren atağına yol açtığı tespit edilir.
- Klinik uygulama: Kişiye özel düşük histamin diyeti ve yaşam tarzı düzenlemeleri planlanabilir; bu sayede migren atakları azaltılabilir. Migren hastalarında histamin intoleransı testi, DAO aktivitesi ve plazma histamin düzeylerini ölçerek kişiye özel migren tetikleyici gıdaların belirlenmesine yardımcı olur; bu sayede düşük histamin diyeti ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile migren atakları azaltılabilir.
Histamin içeriği yüksek besinler, migrenli bireylerde olası tetikleyiciler arasındadır. Histaminin migrenle ilişkisi karmaşıktır ve her hastada aynı etki görülmeyebilir. Bu nedenle: Beslenme günlüğü tutmak Doktor gözetiminde eliminasyon diyeti uygulamak Histamin intoleransı testi ile kişisel tetikleyicileri belirlemek önerilmektedir. Bu yaklaşım, hem güvenli hem de bilimsel olarak desteklenmiş bir yöntemdir.
Kaynaklar
1. Maintz L, Novak N. Histamine and histamine intolerance. Am J Clin Nutr. 2007;85(5):1185–1196.
https://academic.oup.com/ajcn/article-abstract/84/4/774/4633261?redirectedFrom=fulltext&login=false
2. Izquierdo-Casas J, et al. Diamine oxidase (DAO) deficiency is associated with migraine. Front Neurosci. 2023;17:1122334.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10218803/
3. García-Martín E, et al. Histamine, headache, and migraine: from basic mechanisms to clinical implications. Headache. 2015;55(6):1241–1255.
https://headachejournal.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/head.12648